بازار ایران به رغم برخورداری از مزیت‌های قابل توجه، همچنان برای بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی جذابیت کافی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت را ندارد. در حالی که ظرفیت‌های فراوانی در زمینه منابع طبیعی، نیروی انسانی جوان و بازار مصرف رو به رشد در کشور وجود دارد، سرمایه‌گذاران خارجی عمدتاً به سمت سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و مقطعی گرایش دارند. دلیل این رفتار را می‌توان در چند محور کلیدی جستجو کرد.

یکی از مهم‌ترین موانع، عدم ثبات سیاست‌های اقتصادی و سیاسی است. تغییرات مکرر در قوانین و مقررات سرمایه‌گذاری، نوسانات شدید ارزی، و نبود چشم‌انداز روشن از وضعیت اقتصادی در میان‌مدت، سبب شده که اطمینان سرمایه‌گذاران کاهش یابد. سرمایه‌گذار خارجی معمولاً به دنبال امنیت سرمایه‌گذاری و پیش‌بینی‌پذیری است تا بتواند برنامه‌ریزی مالی و استراتژیک خود را به درستی انجام دهد. اما در ایران، ریسک‌های ناشی از تغییرات ناگهانی در مقررات، تحریم‌های بین‌المللی و تحولات سیاسی داخلی، چشم‌انداز بلندمدت را تاریک کرده است.

عامل دوم، محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و مشکلات ارتباط با نظام بانکی جهانی است. اگرچه اقتصاد ایران از نظر ظرفیت‌های داخلی قابل توجه است، اما تحریم‌ها سبب شده‌اند که دسترسی به منابع مالی بین‌المللی، انتقال وجوه، و انجام معاملات با شرکای خارجی با دشواری‌های فراوانی همراه باشد. این محدودیت‌ها نه تنها هزینه سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهند، بلکه سرعت بازگشت سرمایه را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهند و ریسک فعالیت بلندمدت را به شدت بالا می‌برند.

سومین عامل، چالش‌های بوروکراسی و پیچیدگی‌های اداری در ایران است. روندهای طولانی، عدم شفافیت در فرآیندهای اداری، و گاهی عدم هماهنگی میان نهادهای مختلف دولتی، سرمایه‌گذار خارجی را در مواجهه با دشواری‌های اجرایی قرار می‌دهد. این موارد می‌تواند منجر به اتلاف وقت و هزینه‌های غیرضروری شود و انگیزه سرمایه‌گذاری بلندمدت را کاهش دهد.

علاوه بر این، عدم توسعه کامل زیرساخت‌های فناورانه و لجستیکی نیز از دیگر عوامل بازدارنده است. سرمایه‌گذاران خارجی، به ویژه در حوزه‌های فناوری‌محور، به زیرساخت‌های پیشرفته و قابل اطمینان نیاز دارند تا بتوانند به بهره‌وری مطلوب دست یابند. ضعف در این زمینه‌ها می‌تواند بهره‌وری را کاهش داده و سودآوری طرح‌های بلندمدت را تحت تأثیر قرار دهد.

در نهایت، نگرش محافظه‌کارانه نسبت به سرمایه‌گذاری در ایران نیز نقش دارد. بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی، به دلیل نبود اطلاعات کافی یا وجود تصویر نامناسب از فضای کسب‌وکار ایران، تمایل دارند سرمایه‌گذاری‌های خود را به شکل پروژه‌های کوتاه‌مدت یا مشارکت‌های محدود انجام دهند. این رفتار ناشی از ترس از ریسک‌های سیاسی، اقتصادی و قانونی است که در بلندمدت ممکن است به سرمایه آن‌ها آسیب وارد کند.

با این حال، باید توجه داشت که رفع این موانع نیازمند اقدامات گسترده و هماهنگ در سطوح مختلف است. ایجاد ثبات سیاست‌های اقتصادی، تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری، بهبود روابط بانکی بین‌المللی، توسعه زیرساخت‌ها و افزایش شفافیت اداری می‌تواند به مرور زمان موجب افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی و ترغیب آن‌ها به سرمایه‌گذاری بلندمدت در ایران شود.