صنعت نوغانداری در استان گیلان بهعنوان یکی از بخشهای مهم کشاورزی این منطقه در گذشته نقش قابلتوجهی در اقتصاد محلی ایفا کرده است. با این حال، امروزه شاهد عقبماندگیها و حتی پسرفتهایی در این صنعت هستیم که نیازمند تحلیل و بررسی دقیق است. این مسئله نهتنها به چالشهای داخلی این صنعت بازمیگردد، بلکه به عواملی چون سیاستگذاریهای نادرست، تغییرات اقلیمی، کمبود منابع مالی و فقدان نوآوری نیز ارتباط دارد. در ادامه، به دلایل این عقبماندگیها و لزوم توسعه نوغانداری در گیلان پرداخته میشود.
یکی از دلایل عمده عقبماندگی صنعت نوغانداری در گیلان، کاهش استقبال نسلهای جدید از این حرفه است. در گذشته، نوغانداری بهعنوان شغلی پرسود و سنتی در خانوادههای کشاورز و دامدار گیلانی مطرح بود. اما با گذشت زمان، این شغل بهدلیل سختیهای زیاد، عدم آموزشهای مناسب، و نبود انگیزههای مالی برای جوانان رو به کاهش گذاشته است. علاوه بر این، تغییرات اجتماعی و اقتصادی و تمایل به شغلهای شهری و مدرن، موجب شده تا این حرفه در معرض فراموشی قرار گیرد.
یکی دیگر از مشکلات این صنعت، عدم وجود نهادهای حمایتی مناسب است. در حالی که در برخی کشورها، نوغانداری با حمایتهای دولتی و خصوصی روبهافزایش است، در ایران و بهویژه در گیلان، این صنعت از کمترین حمایتهای دولتی و بانکی برخوردار است. نهادهای حمایتی در زمینه تأمین تسهیلات مالی، آموزش فنی و حرفهای و نیز تسهیل در فروش محصولات نوغانداری وجود ندارند. نبود سیاستهای حمایتی و زیرساختهای مناسب، تولیدکنندگان نوغانداری را با مشکلات مالی و بازاریابی روبهرو کرده است.
علاوه بر این، ضعف در فناوریهای نوین یکی از مشکلات بزرگ این صنعت است. در حالی که در بسیاری از کشورهای دنیا، نوغانداری با استفاده از تکنولوژیهای مدرن، مانند کنترل دما و رطوبت، تغذیه و داروهای پیشرفته برای کرم ابریشم، بهطور چشمگیری به بهرهوری بالا رسیده است، در ایران و بهویژه در گیلان، این روشها بهطور گستردهای مورد استفاده قرار نمیگیرند. علاوه بر این، نوغانداران گیلانی از ابزار و تجهیزات پیشرفته برای مدیریت بیماریها و آفات نیز برخوردار نیستند، که این موضوع باعث کاهش تولید و کاهش کیفیت محصولات میشود.
چالشهای زیستمحیطی نیز به مشکلات نوغانداری افزوده است. تغییرات اقلیمی، کاهش منابع آبی و تغییر در شرایط آب و هوایی باعث شده که زیستگاههای مناسب برای پرورش کرم ابریشم در گیلان دچار اختلال شوند. در گذشته، شرایط اقلیمی گیلان، با بارشهای زیاد و رطوبت مناسب، برای پرورش کرم ابریشم ایدهآل بود، اما تغییرات اخیر در الگوهای آب و هوایی، این صنعت را با تهدیدات جدی روبهرو کرده است.
افزون بر این، مشکلات بازار و تقاضا برای محصولات نوغانداری نیز یکی دیگر از عواملی است که به عقبماندگی این صنعت دامن زده است. اگرچه در گذشته، ابریشم تولیدی گیلان بازار داخلی و خارجی مناسبی داشت، اما در حال حاضر با توجه به رقابتهای جهانی و کاهش تقاضا، این بازار رو به افول گذاشته است. نداشتن برنامهریزی مناسب در زمینه بازاریابی و تبلیغات، موجب شده که محصولات نوغانداری در گیلان نتوانند سهم مناسبی از بازارهای جهانی را به خود اختصاص دهند.
اما با تمام این مشکلات، صنعت نوغانداری در گیلان پتانسیلهای فراوانی برای توسعه دارد. اولاً، گیلان از نظر جغرافیایی و اقلیمی منطقهای مناسب برای پرورش کرم ابریشم است. با بازگشت به شیوههای سنتی و تلفیق آنها با فناوریهای نوین، میتوان تولیدات ابریشمی را به طور قابلتوجهی افزایش داد. ثانیاً، در صورت بهبود شرایط بازار و بازاریابی مناسب، میتوان بهدنبال ایجاد برندهای خاص برای محصولات ابریشمی گیلان بود که در بازارهای داخلی و خارجی شناختهشده باشند. همچنین، با توجه به تمایل جهانی به محصولات طبیعی و ارگانیک، ابریشم گیلان میتواند جایگاه خوبی در بازارهای جهانی پیدا کند.
در نهایت، لزوم حمایتهای دولتی و همکاریهای بینالمللی برای بهبود صنعت نوغانداری در گیلان بهوضوح مشخص است. این صنعت میتواند بهعنوان یک بخش مهم اقتصادی در استان گیلان نقش آفرینی کند، به شرطی که از ظرفیتهای خود بهرهبرداری صحیح و جامع انجام گیرد. بهویژه با توجه به اینکه گیلان بهعنوان یکی از مراکز کشاورزی و صنعتی کشور شناخته میشود، تقویت این صنعت میتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک شایانی کند و به احیای دوباره این حرفه کمک نماید.











